سلامت نیوز:آلوده‌ترین پاییز پایتخت در چهار سال اخیر به ایستگاه پایانی رسید. پاییزی که بی‌باد‌وبارانی و آلودگی‌اش نفس‌كشیدن را برای پایتخت‌نشینان سخت و آنها را خانه‌نشین كرده بود.

به گزارش سلامت نیوز، شرق نوشت: روزهای آخر این فصل، دیو سیاه آلودگی چنان تنوره کشید که به گفته سخنگوی اورژانس کشور، آمار سکته‌های قلبی در تهران به نسبت قبل دو برابر شد. از بیمارستان‌های و اورژانس‌های شهر هم خبر می‌رسد مراجعه مردم به‌تنگ‌آمده از آلودگی بیشتر شده است. نگاهی به آمارهای سازمان بهشت‌زهرا و شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، نشان می‌دهد ماه‌های آذر و دی، هم آلوده‌ترین ماه‌های سال هستند و هم ازقضا پرمرگ‌و‌میرترین‌ها؛ البته یافتن ارتباطی مستقیم میان این دو، چندان آسان نیست. روز گذشته شاخص کیفیت هوای پایتخت به ١٦٨ رسید؛ این عدد یعنی ثبت آلوده‌ترین روز سال ٩٦ تا امروز. برای این گزارش، صبح روز چهارشنبه هم سری به بهشت‌زهرا زدیم و هم سراغی از چند بیمارستان در تهران گرفتیم. 
اول آبان گذشته بود که سرپرست گروه سلامت هوای وزارت بهداشت اعلام کرد آمار سال ٢٠١٦ سازمان بهداشت جهانی از مرگ سالانه ٣٣هزارو ٥٠٠ نفر ایرانی بر اثر آلودگی هوا در کلان‌شهرها خبر می‌دهد. هرچند چندی پیش مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران، گفت: «امروز در تهرانی زندگی می‌کنیم که هفته‌ای ۵۰۰ نفر به خاطر آلودگی هوا کشته می‌شوند»؛ اما به صورت دقیق معلوم نیست آلودگی شدید روزهای گذشته چند نفر را به کام مرگ کشانده است؛ اما هر چه هست، ارتباط مستقیم آلودگی و سفر آخرت اثبات شده است. 

از چند روز پیش که شدت آلودگی بیشتر شد، مسئولان از مردم خواستند از ترددهای غیرضروری پرهیز كنند و گروه‌های اورژانس هم در میادین اصلی شهر مستقر شدند. آلودگی قصه‌ای تكراری است كه گویی قرار نیست به این زودی‌ها راه‌حلی برای آن پیدا شود و مسئولان هر سال نسخه‌ای تكراری برای آن می‌پیچیند؛ آن‌هم بیرون‌نیامدن مردم از خانه و استفاده از وسایل نقلیه عمومی. در روزهایی که آلودگی هوا آسمان چندین شهر کشورمان از تبریز و ارومیه تا اصفهان و تهران را تیره‌و‌تار کرده، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از انتخاب گزینه «بد» برای پرهیز از گزینه «بدتر» سخن می‌گوید و دست آخر آرزومند است «باد» بوزد.
سخنگوی شركت كنترل كیفیت هوای تهران روز گذشته را آلوده‌ترین روز سال اعلام كرد. لیلا نظری در‌این‌باره گفت: «پایداری و سکون هوای تهران در هفته اخیر باعث شده همه آلودگی ای که از اگزوز وسایل نقلیه در روزهای اخیر تولید شده، در آسمان تهران انباشته شود و این آلودگی که از پنجشنبه (دوم آذر) تا امروز ادامه داشته، در هفت روز متوالی ۱۴ هزار تن گازها و ذرات آلاینده را در هوای پایتخت حبس کرده است». 

مراجعه به بیمارستان

هرچه به اورژانس بیمارستان رجایی نزدیك می‌شویم، تعداد كسانی كه به صورتشان ماسك دارند، بیشتر می‌شود. داخل اورژانس پر از بیمار است. از كودك تا سالمند. یكی از كمك‌پرستاران بیمارستان  می‌گوید: اینجا همیشه مریض دارد؛ اما چند روزی است كه تعداد بیمارانی كه به اینجا مراجعه می‌كنند، بیشتر شده». كمی آن‌طرف‌تر دختر جوانی روی صندلی نشسته است. او كه همراه یكی از بیماران اینجاست، می‌گوید: «پزشك مدت‌هاست به پدرم می‌گوید انتقالی بگیرد و از تهران با این همه آلودگی برود؛ اما مگر می‌شود همین‌طور گذاشت و رفت. وقتی آلودگی هوا شدت پیدا می‌كند، پدرم كمتر از خانه بیرون می‌رود؛ اما نمی‌شود همه‌اش خانه بود. آدم كار و زندگی دارد؛ اگر در خانه بنشینیم پس چطور كارمان را نجام دهیم و به مشكلات زندگی‌مان برسیم».
زن میان‌سالی یك صندلی آن‌طرف‌تر نشسته و با تسبیحی كه در دست دارد، در حال دعاكردن است. او به «شرق» می‌گوید: «چند روز پیش یكی از رگ‌های اصلی قلب شوهرم بسته شد. به همین خاطر از كرج به اینجا آمدیم. اگر مجبور نباشم از خانه خارج نمی‌شوم؛ به خاطر اینكه هوا خیلی آلوده است. من و همسرم همیشه وقتی هوا آلوده می‌شد به شهر دیگری سفر می‌كردیم؛ اما این‌بار قبل از اینكه بخواهیم سفر كنیم، حالش بد شد و به بیمارستان آمدیم». مردی که جلوی ما نشسته است، با شنیدن صحبت‌های ما سرش را به عقب برمی‌گرداند و می‌گوید: «خانم همه كه امكان این را ندارند كه وقتی هوا آلوده شد به شهر‌هایی كه هوایش سالم است، سفر كنند. مسافرت هزینه دارد؛ تازه اگر بتوانی چند روزی بدون نگرانی مرخصی بگیری».

در این روزها فقط بیمارستان‌های تهران شلوغ نیست؛ روز گذشته فرماندار شهرستان ری گفت: تاکنون صد نفر به علت نفس‌تنگی به بیمارستان‌ شهرری مراجعه کرده‌اند. بر اساس اظهارات معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست استان تهران، دو روز گذشته شهرری آلوده‌ترین بخش استان تهران بود و شاخص آن به ۱۸۴رسید. هدایت‌الله جمالی‌پور، فرماندار شهرستان ری، گفت: تاکنون صد نفر به علت نفس‌تنگی به بیمارستان فیروزآبادی در شهرری مراجعه کرده‌اند و همه به صورت سرپایی درمان شده‌اند؛ اما تاکنون گزارشی مبنی بر فوت شهروندان ری‌ به علت آلودگی هوا داده نشده است. جمالی‌پور علت آلودگی شهرستان ری را موقعیت جغرافیایی آن دانست و تصریح کرد: به علت آنکه از نظر جغرافیایی این بخش استان در پایین‌ترین نقطه قرار دارد، آلودگی به علت سنگینی در مکان‌های گود جمع می‌شود.
او در پاسخ به این پرسش که چرا با توجه به شرایط خاص شهرستان ری، ادارات و دانشگاه‌ها تعطیل نمی‌شود، گفت: ما نمی‌توانیم شرایط جغرافیایی را تغییر دهیم. درجه آلایندگی باید کاهش یابد و این در گرو تغییر در استفاده از خودرو است. این معضل دائمی بوده و به‌خصوص در مرکز شهر همیشه وجود داشته و ناشی از آلاینده‌های هوای شهر تهران است. با تعطیل‌کردن ادارات مشکل حل نمی‌شود و باید فکر اساسی در موضوع آلایندگی صورت بگیرد و برنامه‌ای جامع در این زمینه تهیه شود.

فرماندار شهرستان ری با تأکید بر اینکه استاندار تهران به شدت به دنبال تهیه یک برنامه جدی برای کاهش و کنترل آلودگی هواست، افزود: مشکل ما این است که مسائل آلایندگی تهران، ری و شمیرانات به یکدیگر وابسته است و وقتی شهر تهران آلوده می‌شود، آلودگی به جنوب و شهر ری منتقل می‌شود، شرایط باید ابتدا در تهران اصلاح شود، چراکه خودِ ری آلایندگی ندارد، ترافیک نداشته و کارخانه آنچنانی هم در این منطقه وجود ندارد، ما از تهران آسیب می‌پذیریم و این آلایندگی ناشی از رفتارهای ترافیکی شهر تهران است.

مرگ بیماران قلبی

خط پایان قربانیان آلودگی اینجاست؛ بهشت‌زهرا. خیل عظیمی از سیاه‌‌پوشان جلوی غسالخانه جمع شده‌اند. صدای گریه زنان و مردان عزادار در هم گره خورده و هر چند دقیقه یك بار با خروج جنازه‌ای از غسالخانه جیغ و فریاد تعدادی از افراد آنجا بالا می‌رود و بعد از چند دقیقه لااله‌الاالله‌كنان به راه می‌افتند. چند متر‌ آن‌سوتر چند زن با صدای بلند در حال گریه‌كردن هستند و زنان دیگر دور آنها جمع شده‌‌اند و گریه می‌كنند. یكی از زنان كه چادر سیاه به سر دارد و اشك صورتش را تر كرده، می‌گوید پدرشان كه ٥٥ سالش بود، فوت كرده است. «آدم سالمی بود اما یهویی فوت كرد. چند سال پیش قلبش را عمل كرده بود اما حالش خوب شده بود، داشت زندگی می‌كرد اما بدون دلیل وقتی از بیرون برگشت حالش بد شد و مُرد». وقتی می‌پرسم علت فوت مشخص شده یا نه، می‌گوید «نمی‌دانم شاید قلبش گرفته باشد در این آلودگی‌ هوا اما هنوز پزشكی قانونی علت دقیق فوت را به ما نگفته است».

چند متر آن‌ طرف‌تر خانواده‌ دیگری عزیزشان را از دست داده‌اند. مردی ٧٠ساله كه سابقه بیماری قلبی داشت اما هیچ یك از افراد خانواده‌ انتظار مرگش را نداشتند. به نظر آنها پدرشان وضعیت جسمانی خوب و كنترل‌شده‌ای داشت. نزدیكانش از بس گریه كرده بودند صدایشان به سختی از ته گلو بیرون می‌آمد. زن میان‌سالی كه از بستگان‌شان بود، می‌گوید «حالش خوب بود اما در این چند روز بدون هیچ دلیلی حالش بد شد و او را به بیمارستان رجایی منتقل كردند اما پزشكان هم نتوانستند كاری برایش انجام دهند و مُرد». 
شدت آلودگی که اوج می‌گیرد، یکی از اصلی‌ترین گروه‌هایی که مخاطب پیام‌های ایمنی قرار می‌گیرد، بیماران با مشکلات قلبی و عروقی هستند. در همین رابطه دکتر مسعود قادی‌پاشا مدیرکل پزشکی قانون تهران روز گذشته در اظهارنظری گفت «موردی که صرفا مرگش به دلیل آلودگی هوا بوده و تحت این عنوان به پزشکی قانونی ارجاع شده باشد، نداریم اما ممکن است فردی در بیمارستان فوت شده و دارای بیماری‌های مزمن قلبی و ریوی باشد که آلودگی هوا آن را تشدید کند که پزشکان ما در بیمارستان برای این فرد جواز دفن صادر می‌کنند اما دلیل مرگش صرفا آلودگی هوا نیست. البته مرگ به علت آلودگی هوا را در بسیاری از اوقات با کالبدگشایی نیز نمی‌شود انجام داد اما ممکن است فرد به بیماری‌هایی مبتلا باشد که آلودگی هوا آن را تشدید کند، مانند بیماری‌های قلبی و ریوی که در این صورت نیز فوت ناشی از آن بیماری خواهد بود نه عامل تشدید‌کننده».